5 มิถุนายน วันสิ่งแวดล้อมโลก

กลุ่มงาน: ขยะพลาสติก

#BeatPlasticPollution #เร่งแก้มลพิษจากพลาสติก
 
5 มิถุนายน วันสิ่งแวดล้อมโลกปี 2023 ซึ่งปีนี้ครบรอบ 50 ปีของวันสิ่งแวดล้อมโลก หลังจากที่สมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2515 ในช่วง 5 ทศวรรษที่ผ่านมาได้เติบโตขึ้นเป็นหนึ่งในเวทีระดับโลกที่ใหญ่ที่สุดสำหรับการขยายงานด้านสิ่งแวดล้อม และปีนี้มุ่งเน้นประเด็นมลพิษจากพลาสติกผ่านแคมเปญ #BeatPlasticPollution เป็นการรณรงค์เร่งแก้ปัญหามลพิษจากพลาสติก ซึ่งเป็นการย้ำเตือนว่ากิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ที่เกี่ยวกับมลพิษพลาสติกมีความสำคัญ
 
ในแต่ละปีทั่วโลกมีการผลิตพลาสติกมากกว่า 400 ล้านตัน โดยครึ่งหนึ่งออกแบบมาให้ใช้เพียงครั้งเดียว ในจำนวนนั้นน้อยกว่าร้อยละ 10 ถูกรีไซเคิล ส่วนอีกประมาณ 19-23 ล้านตันไปสิ้นสุดในทะเลสาบ แม่น้ำ และทะเลทุกปี ทำให้มีการแตกตัวเป็นไมโครพลาสติก ที่มีอนุภาคขนาดเล็กเส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน 5 มิลลิเมตร เข้าสู่อาหาร น้ำ และอากาศ หากพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวถูกทิ้งหรือเผา ก็จะเป็นอันตรายต่อสุขภาพของมนุษย์และความหลากหลายทางชีวภาพ ทั้งยังสร้างมลพิษต่อระบบนิเวศ
 
อย่างไรก็ตามพลาสติกยังเป็นที่นิยมเนื่องจากมีต้นทุนต่ำในการผลิต ทนทาน ยืดหยุ่นและง่ายต่อการขนส่ง และซื้อหาได้ในราคาถูก เป็นผลให้การผลิตทุกอย่าง ตั้งแต่เครื่องใช้ในครัวเรือนไปจนถึงเครื่องมือแพทย์ใช้พลาสติกในการผลิต ทำให้จำนวนพลาสติกพุ่งสูงขึ้น ในช่วง 50 ปีที่ผ่านมา และคาดว่าจะเพิ่มขึ้นเป็นสองเท่าในอีก 20 ปีข้างหน้า หากไม่ดำเนินการใด ๆ มลพิษพลาสติกถูกกำหนดให้เป็นสามเท่าภายในปี 2060
 
ภาครัฐ ภาคเอกชน และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอื่น ๆ จะต้องเร่งดำเนินการเพื่อแก้ไขวิกฤตนี้ รวมถึงการลดการผลิตและการบริโภคพลาสติก การเปลี่ยนแปลงห่วงโซ่คุณค่าทั้งหมดให้มีประสิทธิภาพ โปร่งใส และคล่องตัว การผลักดันกฎหมายและระบบการตรวจสอบที่มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น  ในการระบุแหล่งที่มาของพลาสติก แม้แรงกดดันจากผู้บริโภคเป็นกุญแจสำคัญ แต่การกระทำที่แท้จริงต้องมาจากบริษัทต่าง ๆ นักลงทุน ผู้ร่างกฎหมาย และรัฐบาล
 
ถึงเวลาแล้วที่จะต้องเร่งแก้ไขปัญหานี้และเปลี่ยนผ่านไปสู่เศรษฐกิจหมุนเวียน
ถึงเวลา #BeatPlasticPollution


แหล่งที่มาข้อมูล: คู่มือปฏิบัติ World Environment Day 2023, Beat Plastic Pollution โดย UNEP, 2023
เรียบเรียงโดย สุนทรี วัฒนเวส   เจ้าหน้าที่โครงการอาวุโส   สถาบันสิ่งแวดล้อมไทย