ลอยกระทง ไม่หลงทาง ถ้าลอยอย่างใส่ใจสิ่งแวดล้อม พร้อมเป็นลูกรักพระแม่(คงคา)
 
ประเพณีลอยกระทง เป็นประเพณีที่มีมาแต่โบราณมีวัตถุประสงค์ในการจัดที่หลากหลาย ทั้งเพื่อการบูชาศาสนา เพื่อการสะเดาะเคราะห์ เพื่อการสืบสานประเพณี เพื่อความรื่นเริง ส่งเสริมการท่องเที่ยว รวมถึงการขอขมาต่อพระแม่คงคาเพื่อรำลึกถึงบุญคุณของแม่น้ำที่เราได้ใช้ประโยชน์ และเป็นการขออภัยพระแม่คงคาที่ทำให้แหล่งน้ำต่าง ๆ สกปรก
 
ดังนั้น เพื่อให้พระแม่คงคามีความสุข ไม่เพิ่มเรื่องปวดหัวให้พระแม่ เราควรคิดสักนิดว่า กระทงที่เราจะลอยออกไปนั้น ทำมาจากอะไร จะไปจบที่ตรงไหน และสามารถเป็นประโยชน์กับใครได้บ้าง
 
เพราะในแต่ละปีกระทงที่ลอยลงสู่แม่น้ำต่าง ๆ จะต้องมีการเก็บออกเพื่อไม่ให้มีปริมาณมากเกินไปจนทำให้แหล่งน้ำเน่าเสีย กระทงบางส่วนที่เก็บไม่ทันก็จะไหลออกสู่ทะเล หรือในหลายพื้นที่ที่มีการลอยกระทงในทะเลก็อาจจะถูกคลื่นสัดกลับมาที่ชายหาดส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศในบริเวณนั้น นอกจากนี้ยังมีกระทงที่ลอยในแหล่งน้ำปิดซึ่งหากทิ้งไว้เป็นเวลานานก็จะเน่าเสียและส่งผลต่อคุณภาพน้ำได้ โดยในปี 2567 เฉพาะพื้นที่กรุงเทพมหานคร สามารถจัดเก็บกระทงได้มากถึง 514,590 ใบ ส่วนใหญ่เป็นกระทงที่ทำจากวัสดุธรรมชาติ แต่ก็ยังพบกระทงที่ทำจากวัสดุโฟมซึ่งย่อยสลายได้ยากอยู่
 
แล้วการลอยกระทงที่จะทำให้เป็นลูกรักพระแม่คงคาทำอย่างไรได้บ้างนะ

1. เลือกกระทงที่ทำมาจากธรรมชาติที่สามารถย่อยสลายได้และจัดเก็บได้ง่าย เช่น ใบตอง หยวกกล้วย ดอกไม้ต่าง ๆ และใช้วัสดุธรรมชาติในการประกอบเป็นกระทง เช่น ไม้กลัด ไม้จิ้มฟัน เส้นด้าย เพราะกระทงที่ทำมาจากวัสดุธรรมชาติ 100% สามารถนำไปทำประโยชน์ต่อได้ เช่น นำไปทำปุ๋ย ไม่ควรใช้เข็มหมุด ตะปูเข็ม หรือลวดเย็บกระดาษ ซึ่งเมื่อแช่น้ำนานจะเป็นสนิมที่อาจเป็นอันตรายต่อสัตว์น้ำ
2. ไม่ควรเลือกกระทงที่ทำจากขนมปังหรือข้าวโพดอาหารปลาผสมสี เพราะถึงแม้จะย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ แต่ถ้ามีปริมาณมากเกินไปหรือไม่มีปลามากินก็จะทำให้น้ำเน่าเสียได้ง่าย และจัดเก็บได้ยากกว่ากระทงใบตอง
3. ไม่ใช้กระทงที่ทำจากโฟม พลาสติก หรือกระดาษเคลือบ เพราะย่อยสลายยาก ก่อมลพิษต่อแหล่งน้ำ  
4. ทำกระทงเองจากน้ำแข็งลอยดอกไม้ที่ปลูกในบริเวณบ้าน นอกจากจะเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมแล้ว ยังได้ความเย็นสดชื่น และช่วยประหยัดเงินในกระเป๋า
5. ครอบครัวเดียวกัน ลอยกระทงแค่ 1 ใบ ช่วยลดขยะ ลดมลพิษ
6. เลือกสถานที่ลอยกระทง จะลอยในแม่น้ำ ลอยในสระน้ำ หรือลอยในทะเล ควรดูว่าพื้นที่นั้น ๆ มีการจัดการอย่างไรหลังเสร็จงาน เพื่อให้มีการนำกระทงไปจัดการอย่างถูกวิธี ไม่ทำให้พระแม่คงคาปวดหัว ถ้ามีการคัดแยกขยะภายในงานด้วยก็ยิ่งดี
7. ลอยกระทงออนไลน์ ลอยแบบสวย ๆ แค่คลิกลิงค์ ไม่เกิดขยะ

สถาบันสิ่งแวดล้อมไทยขอเชิญชวนคนไทยร่วมสืบสานประเพณีลอยกระทงแบบใส่ใจสิ่งแวดล้อม โดยไม่สร้างขยะ ไม่ก่อมลพิษ และช่วยกันดูแลรักษาแหล่งน้ำ เพื่อตอบแทนคุณพระแม่คงคาหรือทุกสายน้ำที่ได้หล่อเลี้ยงชีวิตเราให้มีความอุดมสมบูรณ์สืบไป

ขอบคุณข้อมูลจาก: เพจ: กรุงเทพมหานคร